Wincenty Wierzejewski (1889-1972) - przywódca poznańskiej konspiracji przedpowstaniowej, płk Wojska Polskiego. Urodził się 29 listopada 1889 r. w Poznaniu, w rodzinie bednarza Franciszka i Michaliny z Majewskich. Ukończył tam szkołę powszechną i gimnazjum, a w Krakowie studia malarskie. Należał do organizacji samokształceniowych i niepodległościowych. Porwany ideą skautową, stał się wielkim orędownikiem utworzenia tej organizacji w zaborze pruskim.  W 1912 r., po ukończeniu jednorocznej służby wojskowej, uczestniczył w zawiązaniu pierwszego zastępu skautowego (17 X 1912) nazwanego "Poznań" i został jego komendantem. Jako najstarszy z grona organizatorów, o najlepszej wiedzy wojskowej, cieszył się widocznym autorytetem. Jeszcze w 1912 r. zastęp rozwinął się w drużynę "Piast", z drużynowym Wierzejewskim, która wykazała się dużą prężnością. Szerszy rozgłos zdobyła przez zorganizowanie (19 I 1913) w Niegolewie pod Bukiem obchodów 50-lecia powstania styczniowego, z gawędą o powstaniu, bojowymi pieśniami i grami terenowymi. Niebawem liczba drużyn wzrosła, umożliwiając utworzenie hufca "Piast" pod komendą Wierzejewskiego. Składał się on z 4 drużyn po 2 plutony, a pluton z 2 zastępów, liczących po 8-10 skautów. Na rzecz skautingu Wierzejewski oddał także swój talent plastyczny, przygotowując serię okolicznościowych pocztówek. Według jego pomysłów wykonano pierwsze sztandary dla drużyn i hufca, oznaki przynależności do drużyn i oznaki stopni. Na czele poznańskiego hufca stał do 1914 r., kiedy - zmobilizowany do armii niemieckiej - skierowany został na front zach. (Belgia i Francja). Lekko ranny podczas walk, na początku 1915 r. przyjechał do Poznania. Do swojego pułku nie powrócił, ukrywając się jako dezerter. Jego miejsce komendanta hufca objął H. Śniegocki. Wierzejewski zajmował się malowaniem pocztówek skautowych, był też autorem odezwy (II 1918) "Czwarty rozbiór Polski", wyrażającej protest przeciwko oderwaniu Ziemi Chełmińskiej. Rozlepiona przez skautów na domach, kościołach i pomnikach poznańskich wywołała duże poruszenie w mieście, spowodowała energiczną reakcję policji, aresztowanie kilkunastu skautów, proces i więzienie. Wierzejewski ukrywał się w różnych miejscach, m.in. w budynku Muzeum Archeologicznego, zmienił wygląd i posługiwał się podrobionymi dokumentami. Fałszowaniem dokumentów zajął się po nieudanej próbie ucieczki do Szwajcarii, w maju 1917 r., z fałszywym paszportem. W 1917 r. został ponownie aresztowany. Po ucieczce z więzienia wojskowego ukrywał się w Poznaniu, w Muzeum Archeologicznym (ul. Mielżyńskiego), skąd kierował pracą konspiracyjno- niepodległościową.

Na początku 1918 r. przystąpił do tworzenia nowej organizacji niepodległościowej o charakterze wojskowym - POW ZP. Pomocy udzielili mu wypróbowani w konspiracji niepodległościowej działacze skautingu, zwłaszcza H. Śniegocki, S. Saroszewski, J. Jęczkowiak. Zbieżna nazwa z POW w Królestwie, ogólnie odzwierciedlała ten sam niepodległościowy cel. Celem POW ZP było przygotowanie zbrojnego powstania przeciwko niemieckiemu zaborcy, toteż Wierzejewski stawiał na scalenie z POW ZP różnych grup konspiracyjnych, liczących od kilkunastu do kilkudziesięciu członków. Zabiegi te powiodły się tylko częściowo. W przededniu klęski cesarskich Niemiec, POW ZP liczyła kilkuset członków (ok. 200 w Poznaniu).W listopadzie 1918 r. kierownictwo ogniw POW ZP przejął M. Andrzejewski. Wierzejewski miał swój udział w pomyślnym przebiegu tzw. zamachu na Ratusz (13 XI 1918). Przygotowywał skautów do powstania. Przyczynił się do uwolnienia J. Piłsudskiego z Magdeburga. Po wybuchu walk w Poznaniu (28 XII 1918), na czele sformowanej kompanii skautowej, zajął Fort Grollmana, usuwając załogę niemiecka. Część skautów brała udział w opanowaniu stacji lotniczej na Ławicy (bez Wierzejewskiego). Kompanię przeniesiono do koszar 6 Pułku Grenadierów, gdzie stała się zalążkiem pierwszej regularnej kompanii wojska powstańczego - 1 kompanii 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich. 26 I 1919 r. pułk został zaprzysiężony i otrzymał sztandar. W skład pocztu wchodził również Wierzejewski, który dekretem Komisariatu NRL nr 8 (poz. 19 z 1 III 1919) otrzymał nominację na ppor. Z 1 Pułkiem Strzelców Wielkopolskich przeszedł szlak bojowy w wojnach 1919-1920. Służył w nim do 1930 r., awansując do stopnia kpt. W 1930 r. został komendantem kompanii w Szkole Podchorążych Piechoty w Śremie. W latach 1930-1932 był szefem Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w Samodzielnym Referacie Informacyjnym DOK nr VII w Poznaniu. Zajmował się też sprawami mniejszości niemieckiej. Prawdopodobnie dla zmylenia wywiadu niemieckiego, w 1932 r. przeniesiony został na stanowisko zastępcy komendanta w Wojskowej Składnicy Przeładunkowej na Westerplatte. Do Poznania powrócił w 1935 r., a w 1938 r. przeszedł w stan spoczynku. Stwarza wówczas wrażenie, iż skoncentrował się na sprawach artystycznych, m.in. biorąc udział w wystawach malarskich. Malował obrazy olejne i akwarele, zwłaszcza pejzaże, portrety, motywy sportowe. Brał udział w wystawach Stowarzyszenia Sztuk Pięknych w Poznaniu, Stowarzyszenia Artystów Poznańskich i w wystawie "Sztuka, kwiaty, wnętrze" w Poznaniu, w wystawie morskiej w Gdyni i in. Objął też przedstawicielstwo katowickiej firmy w Poznaniu, w której zatrudniano osoby związane z tworzeniem struktur Tajnej Organizacji Konspiracyjnej, tworzonej przez Oddział II Sztabu Głównego w Warszawie na wypadek agresji niemieckiej. Wierzejewski odgrywał tam kierowniczą rolę. Nawiązywał kontakty, tworzył ośrodki dywersji, organizował szkolenia. Do zakonspirowanych struktur wprowadził wielu b. powstańców wielkopolskich, w tym kapelanów. W 1939 r., samochodem przez Warszawę i Zaleszczyki, dotarł do Budapesztu, następnie do Rumunii i Jugosławii. Przez Francję dostał się do Wielkiej Brytanii. W 1940 r. pracował w Szkocji nad utworzeniem I Brygady Strzelców. W tym samym roku objął redakcję czasopisma 1 Brygady "Czata" i przeszedł do pracy w referacie oświatowym. W 1945 r., po zakończeniu wojny, otrzymał emeryturę w stopniu płk. Zajmował się malarstwem sztalugowym i dekoracyjnym, rzeźbą i wzornictwem. Zmarł 8 września 1972 r. w Leeds, w hrabstwie Yorkshire i tam został pochowany. Odznaczony był m.in.: Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecznych (czterokrotnie), Srebrnym Krzyżem Zasługi, medalami i odznakami. Zawarł pierwszy związek małżeński z Ireną Janowską, z którą miał dwie córki - Danutę i Stefanię. Ponownie ożenił się z Angielką Mary Powell, lecz małżeństwo było bezdzietne. Źródło: Wincenty Wierzejewski | Powstanie Wielkopolskie | Poznan.pl

Henryk Śniegocki (1893-1971) - nauczyciel, działacz harcerski, powstaniec. Urodził się 18 stycznia 1893 r. w Kościanie, w rodzinie tłumacza sądowego Józefa Franciszka i Marii ze Śmigielskich. Po śmierci ojca rodzina przeprowadziła się (1902) do Poznania. Po ukończeniu szkoły (1911) rozpoczął naukę zawodu i podjął działalność w Stowarzyszeniu Samokształcącym Młodzieży "Iskra". W 1912 r. był współzałożycielem pierwszej drużyny skautów w Poznaniu. Brał udział w demonstracjach patriotycznych. W 1913 r. przyjęty został do Towarzystwa Tomasza Zana. W sierpniu 1914 r. został zmobilizowany do armii niemieckiej, ale już w styczniu 1915 r. miał możliwość zwolnienia. Pracował w Magistracie miasta Poznania, kontynuując działalność harcerską. Przejął komendę hufca "Piast". W 1916 r. został komendantem drużyn skautowych w Poznaniu i wszedł w skład Głównej Kwatery Skautowej na Rzeszę Niemiecką. Współuczestniczył w wydawaniu miesięcznika "Ruch skautowy", jak również organizowaniu manifestacji patriotycznych czy zlotów harcerskich. Skazano go za to (4 I 1918) na 600 marek grzywny oraz zwolniono z pracy w Magistracie. Należał do grupy współzałożycieli POW ZP. 1 VII 1918 r. ponownie wcielono go do wojska, ale w końcu sierpnia wyreklamowano. Od tego czasu działał w pow. gostyńskim, śremskim i leszczyńskim. 11 listopada wrócił do Poznania. Wszedł do Rady Jedenastu POW, brał udział w tzw. zamachu na Ratusz i organizowaniu kompanii Służby Straży i Bezpieczeństwa. W imieniu skautingu witał I. Paderewskiego w "Bazarze" (wieczorem 26 XII 1918). 27 grudnia z oddziałem POW urzędował natomiast w gmachu Muzeum, naprzeciw "Bazaru". Później wchodził w skład kompanii skautowej W. Wierzejewskiego. 6 I 1919 r. brał udział w opanowaniu lotniska na Ławicy. Wobec rozwiązania POW ZP, zajął się harcerstwem. W marcu 1919 r. został naczelnikiem drużyn męskich ZHP w Wielkopolsce. Podjął też roczne studia przygotowawcze do zawodu nauczycielskiego i przeszedł do pracy w szkolnictwie. Od lutego 1920 r. pełnił funkcję Komisarza Plebiscytowego w pow. Sztum i Malbork, a w lipcu podobną pracę podjął na Górnym Śląsku. Korfanty skierował go do pow. kozielskiego. Należał do POW Górnego Śląska i brał udział w II powstaniu śląskim. W 1921 r. powrócił do Poznania i podjął pracę w szkolnictwie. Był też instruktorem Komendy Chorągwi ZHP, w latach 1926-1928 pełnił funkcję Komendanta Chorągwi Wielkopolskiej ZHP. Po przewrocie majowym wszedł w konflikt z sanacyjnymi władzami oświatowymi. W grudniu 1927 r. przeniesiono go karnie do szkoły w Krobi (pow. gostyński), co uniemożliwiło mu pracę w ZHP, a w 1937 r. "dla dobra szkoły" - aż na Polesie. W latach 1934-1935 mieszkał w Poznaniu, a pracował w Środzie. Dopiero od 1936 r. ponownie uzyskał pracę w szkolnictwie poznańskim. Aktywnej pracy w ZHP już nie podejmował. 24 X 1939 r. został aresztowany i osadzony w Forcie VII. Uwolniono go 8 grudnia, ale rodzinę wysiedlono w tym czasie do GG. Odnalazł ją dopiero w Ostrowcu Świętokrzyskim i resztę okupacji przebywał w Częstochowie. Brał udział w ruchu oporu, w tajnym nauczaniu. W końcu lutego 1945 r. powrócił do Poznania, podjął pracę nauczycielską i w ZHP. W 1952 r. przeszedł w stan spoczynku. Pracował w Sekcji Nauczycielskiej Emerytów ZNP, od 1957 r. ZBoWiD-zie. Zmarł l grudnia 1971 r. w Poznaniu. Jest pochowany na cmentarzu junikowskim. Był odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym i wieloma in. odznaczeniami. Ożenił się z Marią Karczewską, z którą miał troje dzieci: Jerzego, Urszulę i Barbarę. Źródło: Henryk Śniegocki | Powstanie Wielkopolskie | Poznan.pl